काठमाडौँ — नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापा पार्टीको संसदीय दलको नेताको चुनावमा कोइराला समूहबाट सर्वसम्मत उम्मेदवार बनेका छन् । आफ्नै समूहका नेताहरूको चर्को दबाबका बीच नेता शेखर कोइरालाले उम्मेदवारी मनोनयनको केही घण्टा अघिमात्रै संसदीय दलको नेतामा थापालाई अघि सार्ने निर्णय सुनाए ।

गत वर्ष पार्टी महाधिवेशनमा रुपान्तरण र पुस्तान्तरणको एजेण्डासहित देउवाविरुद्व उभिएका कोइरालाको यो निर्णयको सामाजिक सञ्जाल र पार्टी पंक्तिमा प्रशंसा भइरहेको छ । तर, सोमबारसम्म आफैं उम्मेदवार बन्ने अडानमा रहेका कोइरालाले एकाएक कसरी गगनलाई समर्थन दिए त ? यसको भित्री कथा भने निकै रोचक छ ।

नेताहरूका अनुसार कोइरालाले शर्तसहित थापालाई संसदीय दलको नेताको उम्मेदवार प्रस्ताव गरेका हुन् । अब संसदीय दलको नेताका लागि सभापति शेरबहादुर देउवा र महामन्त्री थापाबीच प्रतिस्पर्धा हुँदैछ ।

अहिले मात्रै होइन, १३ औँ महाधिवेशनदेखि नै कांग्रेसमा जब–जब नेतृत्व हस्तान्तरण र पुस्तान्तरणको विषय उठ्छ नेताहरू विभाजित हुन्छन्, तर पुस्तान्तरण स्वीकार्न तयार हुँदैनन् । यसपटक कोइरालाले भने शर्तसहित नै भए पनि त्योभन्दा भिन्न कदम चालेका छन् ।

थापाले संसदीय दलको नेतामा दाबी गर्दा कोइराला र उनको समूहका नेताहरूले आफ्नो राजनीतिक भविष्यबारे उठेका प्रश्नको जवाफ खोजेका छन् । संसदीय दलको नेताको उम्मेदवार छान्दै गर्दा कोइराला समूहमा आगामी महाधिवेशन र सम्भावित समीकरणसम्मको बहस चलेको छ । चुनाव जितेपछि कोइराला आफैं संसदीय दलको नेतामा प्रतिस्पर्धा गर्न चाहान्थे । त्यसो त कोइरालाले अहिलेसम्म आफ्नै मुखबाट संसदीय दलमा आफू चुनाव लड्ने घोषणा गरेका थिएनन् । उनले आफूनिकट नेताहरूलाई भने आफू पनि उम्मेदवार बन्ने भन्दै आएका थिए ।

चुनाव अगावै देउवाविरुद्व संसदीय दलको नेतामा चुनाव लड्ने घोषणा गरेका महामन्त्री थापा र टिमको नेताको हिसाबले आफैं चुनाव लड्न चाहेका कोइरालाबीच पटक–पटक संवाद भए पनि सहमति हुन सकेको थिएन । उपसभापति धनराज गुरुङ, नेता मिनेन्द्र रिजाललगायतले कोइरालालाई आफैं दलको नेताको उम्मेदवार बन्न दबाब दिएका थिए भने अन्य केही नेताहरूले मिलेर जानुको विकल्प नभएको भन्दै सहमतिको वातावरण बनाउन प्रयास गरेका थिए ।

महाधिवेशनमा सभापतिको उम्मेदवार बन्दा आफैंले प्रधानमन्त्री आफ्नो प्राथमिकता नभएको भनेका कोइरालाले सभापतिमा ‘एकपटक, यसैपटक’को नारा लगाए । तर, पार्टी सभापतिमा पराजित भए पनि पार्टीको नेतृत्वमा पुग्ने चाहना छोडेका छैनन् । नेताहरूका अनुसार कोइरालाले आगामी महाधिवेशनमा आफूलाई सभापतिको उम्मेदवार बनाउने शर्तमा थापालाई संसदीय दलको नेता बनाउन सहमति दिएका हुन् । कोइरालाको त्यही शर्तमा समूहका अन्य नेताहरू पनि मानेका छन् ।

कोइरालाले आफैं चुनाव लड्दा महामन्त्री थापाले नसघाउने, र टिम फुटेर झन् कमजोर हुने भयले यस्तो शर्तसहितको सम्झौता गरेको नेताहरूको भनाइ छ ।

कोइरालानिकट नेता एवम् मोरङ–३ बाट निर्वाचित सांसद सुनिलकुमार शर्माले कोइरालालाई १५ औँ महाधिवेशनमा सभापतिको उम्मेदवार बनाउने गरी सहमति भएको बताए । त्यसपछि उहाँले गगनजीलाई संसदीय दलको नेताको रूपमा प्रस्ताव गर्नुभएको हो ।’

मंगलबार अनामनगरस्थित एक होटलमा बसेको कोइराला समूहको बैठकमा नेता कोइरालाले महाधिवेशनमै आफूहरू रुपान्तरण र पुस्तान्तरणको पक्षमा उभिएको भन्दै त्यही उद्देश्यले यसपटक संसदीय दलको चुनावमा महामन्त्री थापालाई उम्मेदवार बनाएको घोषणा गरेका थिए । कोइरालाको प्रस्तावमा उपसभापति धनराज गुरुङ र महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले समर्थन गरेका थिए ।

कोइरालाको निर्णयले कांग्रेसको संस्थापनइतर समूह फेरि एकपटक विभाजन हुनबाट बचेको छ । यसअघि पार्टीको केन्द्रीय सदस्यमात्रै रहेका कोइराला थापाहरूकै समर्थनमा १४ औँ महाधिवेशनमा सभापतिको प्रत्यासी बन्दा त्यही समूहका नेताहरू रामचन्द्र पौडेल, प्रकाशमान सिंह र शशांक कोइराला एकैपटक पाखा लागेका थिए । पौडेल, सिंह र कोइराला महाधिवेशनदेखि नै सभापति देउवासँग छन् । नेता पौडेल यसपटक भने देउवाको प्रस्तावक नै बनेका छन् ।

त्यसअघि १३ औँ महाधिवेशनमा पनि देउवाइतर समूह विभाजित भएको थियो । त्यसबेला इत्तर समूहबाट पौडेल सभापतिको उम्मेदवार बन्दा पूर्वमहामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौलाले गगन थापालाई महामन्त्रीको उम्मेदवार लिएर अलग्गै समूह बनाएका थिए ।